با اینکه تکنولوژی هوش مصنوعی، پیشرفت چشمگیری داشته است اما اگر ندانیم چگونه از این فناوری استفاده و بهرهبرداری کنیم، بهترین مدلهای هوش مصنوعی هم برای حل مشکل ما، جوابگو نخواهد بود. “پرامپت” یا همان دستور ورودی، یکی از مفاهیم کلیدی در استفاده از هوش مصنوعی است و ما در این مطلب به آموزش نوشتن پرامپت خواهیم پرداخت و با مثالهای کاربردی نحوه نوشتن یک پرامپت کامل و کاربردی را آموزش خواهیم داد تا با بهرهگیری از آن، بهترین نتایج را از هوش مصنوعی دریافت کنید.
پرامپت چیست؟
قبل از ورود به مبحث آموزش نوشتن پرامپت، بهتر است با مفهوم کلی این کلمه و اهمیت نوشتن پرامپت آشنا شویم.
پرامپت (Prompt)، به دستور یا متنی میگوییم که کاربر با ارائه آن به مدل هوش مصنوعی، باعث تولید یک پاسخ مناسب میشود. این دستور میتواند یک جمله یا حتی یک سناریوی پیچیده باشد.
مثال ساده ای از پرامپت:
“یک پاراگراف درباره مزایای انرژی خورشیدی بنویس”
مدل هوش مصنوعی با دریافت این پرامپت، محتوایی را تولید میکند که با خواسته کاربر مطابقت دارد.
چرا آموزش نوشتن پرامپت اهمیت دارد؟
بسیاری از ما فکر میکنیم که با نوشتن یک دستور و یا جمله ساده، میتوانیم از هوش مصنوعی یک خروجی کامل و عالی بگیریم. اما باید گفت کیفیت و دقت پرامپت در توضیح آنچه از این فناوری میخواهیم مستقیما بر خروجی آن تاثیر میگذارد.
یک پرامپت خوب، مسیر را برای هوش مصنوعی روشن میکند تا آن درک درستی از آنچه میخواهید داشته باشد. بنابراین هر کسی که قصد دارد از هوش مصنوعی در کارهای خود استفاده کند از برنامه نویسان و محتواسازان گرفته تا بازاریابان و محققان به آموزش نوشتن پرامپت نیاز دارند.
آموزش نوشتن پرامپت به کاربران کمک میکند تا :
• خروجی دقیقتر و هدفمندتری دریافت کند.
• زمان کمتری برای اصلاح نتایج بدست آمده صرف کند.
• تعامل موثر و خوبی با این مدل برقرار کند.
• از توانایی های واقعی مدل بهره گیرد.
اصول اولیه آموزش نوشتن پرامپت
قبل از این که با تکنیک های پیشرفته پرامپت نویسی آشنا شوید، با اصول اولیه آموزش نوشتن پرامپت همراه میشویم.
وضوح(Clarity)
پرامپت شما باید کاملا واضح و بدون ابهام باشد.باید از جملات ساده و مستقیم استفاده کنید و از به کاربردن کلماتی که گُنگ است پرهیز کنید زیرا هوش مصنوعی منظورتان را درک نخواهد کرد.
اختصار(Conciseness)
در حالی که پرامپ شما باید کامل باشد، از زیادهگویی خودداری کنید. هر کلمهی اضافه میتواند هوش مصنوعی را گمراه کند پس بهتر است روی کلمات ضروری تمرکز کنید.
جامعیت(Completeness)
پرامپت شما باید شامل تمام مواردی باشد که برای هوش مصنوعی لازم است تا بتواند بهترین خروجی را به شما بدهد و این اطلاعات شامل جزئیات، محدودیتها و فرمت مورد نظر شما میباشد.
هدفمندی(Goal-Orriented)
در نهایت، هر پرامپتی باید یک هدف مشخص داشته باشد. آیا یک مقاله میخواهید یا یک داستان کودکانه؟ یک شعر باشد یا داستان بلند؟کد باشد یا خلاصه ای از یک کتاب؟ هدف خود را به وضوح بیان کنید.
تکنیک های پیشرفته آموزش نوشتن پرامپت
تعیین نقش
یکی از موثرترین روش ها در آموزش نوشتن پرامپت این است که برای هوش مصنوعی نقش تعیین کنید، با این کار به هوش مصنوعی می گویید در چه جایگاهی قرار بگیرد، چه نقشی را ایفا کند و چه لحنی داشته باشد. برای مثال: “شما یک کارشناس سئو هستید، یک پارگراف در مورد اهمیت کلمات کلیدی بگویید.” یا
“شما یک برنامه نویس پایتون هستید، کدی بنویسید که…”
به این ترتیب شرایطی برای هوش مصنوعی ایجاد می کنید ک خود را در آن نقش قرار دهد و درک بهتری از کلمات داشته باشد.
تعیین فرمت خروجی
اگر میخواهید پاسخی که هوش مصنوعی به شما میدهد از فرمت خاصی برخوردار باشد(لیست، جدول، یا مقاله با سرفصل های مشخص) باید آنرا در پرامپت خود ذکر کنید.
مثال: “یک لیست از پنج غذای سالم بنویسید. هر آیتم باید شامل نام غذا و یک توضیح کوتاه باشد.”
مثال: “جدولی شامل محصولات پرفروش سال ۲۰۲۴ و تعداد فروش آنها، تهیه کنید.”
محدودیت ها و شرایط
مشخص کردن محدودیتها مانند طول کلمات، تعداد پاراگراف، طول جمله یا اجتناب از ذکر کلماتی خاص، به هوش مصنوعی کمک میکند تا پاسخ های دقیقتری تولید کند. این بخش از آموزش نوشتن پرامپت، بخش مهمی برای کنترل خروجی است.
مثال: ” یک مقاله ۱۰۰۰ کلمه ای، در مورد عملکرد قلب انسان بنویس ولی در آن از کلمات پیچیده استفاده نکن و به آسانترین روش ممکن، آن را توضیح بده.”
تکرار و بهبود
اگر بار اول به نتیجه دلخواهتان نرسیدید، سعی کنید با تغییر کلمات و دادن اطلاعات بیشتر یا حذف کلمات اضافی، پرامپت خود را بهبود بخشید. نوشتن پرامپت فرآیندی تکراری است و این بخش از آموزش نوشتن پرامپت نیازمند صبر و آزمایش است.
اگر هوش مصنوعی پاسخ مناسبی ارائه نداد، پرامپت خود را تغییر دهید
مثال: ” منظورم این بود که..” و یا “آیا میتوانی آن را به شکل… تغییر دهی؟ ”
تعیین لحن و سبک
این جزو از آموزش نوشتن پرامپت به شما کمک میکند تا محتوایی که میسازید متناسب با مخاطب شما باشد و بسیاری از مدلهای هوش مصنوعی قادرند که لحن و سبک را در پاسخهای خود رعایت کنند که میتواند شامل دوستانه، رسمی، علمی، طنز و… باشد.
مثال: ” با لحنی کودکانه یک قصه شب برای کودکان بگو. ”
مثال” یک مقاله رسمی در مورد سیاهچاله ها در فضا بنویس و از زبان رسمی و آکادمیک استفاده کن.”
زنجیرهسازی
در آموزش نوشتن پرامپت برای حل مسائل پیچیده، گاهی نیاز داریم مدل را به تفکر مرحله به مرحله وادار کنیم.
مثال: “برای حل این مسئله ریاضی، قدم به قدم فکر کن و آن را توضیح بده.”

ابزار کمکی برای آموزش نوشتن پرامپت
برخی از ابزارها به ما در نوشتن پرامپت کمک میکنند از جمله میتوان به:
• ProromptPerfect
• FlowGPT
• AIPRM for ChatGPT
• PromptBase
اشاره کرد.
آموزش نوشتن پرامپت برای کاربردهای مختلف
پرامپت نویسی منحصر به یک حوزه خاص نمیشود، چه با تکنولوژی سرو کار داشته باشید و چه نداشته باشید، هنگام کار با مدلهای هوش مصنوعی باید پرامپتی بنویسید که هوش مصنوعی آن را درک کند تا پاسخ مناسبی به شما بدهد.
در ادامه، مثالهایی از حوزههایی که با آموزش نوشتن پرامپت، یک پرامپت اصولی نوشته اند را بررسی میکنیم.
الف) تولید محتوا
• مقالات و بلاگپستها
آموزش نوشتن پرامپت برای محتوا، نیازمند دقت در جزئیات است.
مثال: “شما یک نویسنده متخصص در زمینه سلامت هستید. یک مقاله ۸۰۰ کلمه ای در مورد مزایای رژیم غذایی کودکان، بنویسید. مقاله باید مقدمه، سه بخش اصلی با عنوان های متناسب و مشخص و دارای نتیجه گیری باشد، لحن مقاله باید آموزنده باشد.”
• داستان نویسی
مثال: “یک داستان کوتاه علمی-تخیلی در مورد سفری به مریخ بنویس. شخصیت اصلی یک فضانورد جوان است که برای سفر خود با چالشهایی روبهرو میشود. داستان باید دارای گره گشایی باشد و چالشها را تا حد امکان روشن سازد و داستان در ۶۰۰ کلمه تمام شود.”
• شعر و ترانه
“یک شعر در قالب غزل و دارای ۴ بیت بنویس که درونمایه آن “غم جداییو عشق” باشد.”
ب)کدنویسی و توسعه نرم افزار
“یک تابع پایتون بنویسید که ۱۰عدد را به عنوان ورودی بگیرد و آنها را از بزرگ به کوچک مرتب کند.”
“قطعه کد جاوا برای اعتبارسنجی (Validation) فرم ایمیل بنویس.”
“یک طرح پایگاه داده (Database schema) برای یک سیستم مدیریت کتابخانهای با جداول کتابها، کاربران و امانتها ارائه دهید.”
در آموزش نوشتن پرامپت، برای کدنویسی و توسعه نرمافزار، پرامپت نوشته شده شما باید دقیق و فنی باشد.
ج) بازاریابی و تبلیغات
” شما یک بازاریاب دیجیتال هستید. پنج عنوان برای تبلیغ دوره آموزشی بازاریابی خود بنویس که برای کپشن یک پست اینستاگرامی مناسب باشد.”
” یک متن کوتاه تبلیغاتی برای محصول جدید ما که یک گوشی هوشمند است بنویس که تمرکز بیشتری بر روی کیفیت دوربین و صدای آن داشته باشد.”
در آموزش نوشتن پرامپت برای بازاریابی، تمرکز باید بر روی” هدفگذاری و ترغیب مشتری” باشد.
د) آموزش و پژوهش
“چگونه برای یک دانشآموزش کلاس اول، مسئله جمع و تفریق ریاضی را به طور ساده توضیح دهم.”
“لیستی از منابع معتبر ( کتابها و مقالات) در مورد تغییرات اقلیمی بر کشاورزی در اروپا ارائه دهید”
در این زمینه از آموزش نوشتن پرامپت، دقت علمی و ارائه اطلاعات قابل اعتماد بسیار ضروری است.
ه) خدمات مشتری و پشتیبانی
“به مشتری ای که از تاخیر در ارسال سفارش خود ناراضی است چه پاسخی باید داد تا هم مودبانه باشد و هم مشتری را مجاب کند تا صبر بیشتری داشته باشد. راهکارهای احتمالی را توضیح بده.”
” سوالات متداولی که در سفارش محصول از یک فروشگاه آنلاین برای مشتری پیش میآید به همراه جواب آن را بگو.”
سخن پایانی
آموزش نوشتن پرامپت، تنها یک مهارت جانبی نیست. بلکه یک قابلیت ضروری است که بوسیله آن با هوش مصنوعی ارتباط برقرار میکنیم و از پاسخهای آن استفاده میکنیم. هرچه توانایی ما در نوشتن پرامپت بیشتر باشد پاسخی که از این فناوری دریافت میکنیم بهتر و دقیقتر است.